Menstruatie armoede vraagt om lokale aanpak

1 september 2022
De prijzen van eerste levensbehoeften, zoals levensmiddelen en energie, rijzen de pan uit. Steeds meer (Apeldoornse) huishoudens komen niet meer rond, de koopkracht daalt en armoede neemt toe.
De overheid stelt een energietoeslag beschikbaar voor minima ter compensatie van de gestegen energiekosten, maar voor de gestegen prijzen van levensmiddelen, waaronder menstruatiematerialen zien we nog geen tegemoetkoming uit Den Haag. De afgelopen jaren zijn er verschillende burgerinitiatieven met betrekking tot menstruatie-armoede opgezet in Apeldoorn, zoals bijvoorbeeld:
De gemeente heeft een ondersteunende rol in dit soort initiatieven door onder andere via Samen055 verschillende verspreidingsplekken aan te bieden in aanvulling op menstruatiekastjes bij mini-biebs in onze stad en ook op scholen. Ook brengt de gemeente deze verspreidingsplekken onder de aandacht, zie:
PvdD en PvdA zijn erg blij met deze initiatieven, maar er schuilt ook een kwetsbaarheid in: de verantwoordelijkheid voor de aanlevering en verspreiding van de menstruatiematerialen ligt bij het burgerinitiatief en als de organiserende burger ‘wegvalt’, valt ook de drijvende kracht achter het project weg. Voor menstruatiematerialen vinden wij dat de gemeente Apeldoorn een verantwoordelijkheid moet nemen dat iedere vrouw en ieder meisje over de benodigde materialen moet kunnen beschikken, dit vanuit haar rol om de volksgezondheid te bewaken. Door geen juiste menstruatiemiddelen te gebruiken, en daarmee geen basis hygiëne te hebben, kunnen vrouwen en meisjes ernstige gezondheidsschade oplopen.
Enkele Nederlandse gemeenten hebben reeds de verantwoordelijkheid genomen om menstruatiemiddelen beschikbaar te stellen aan vrouwen en meisjes uit gezinnen die aanspraak maken op ‘minima-regelingen’. Zie:
PvdA en PvdD zien graag dat de gemeente Apeldoorn dit voorbeeld volgt. Vrouwen en meisjes in die gemeenten zijn immers niet anders dan die in onze gemeente.
Naast ervoor zorgen dat iedereen gezond mee kan doen in de samenleving, heeft Apeldoorn ook een duurzame doelstelling, namelijk om afvalvrij te worden. Er komt steeds meer herbruikbaar/wasbaar menstruatiematerialen op de markt, wat de hoeveelheid afval veel kleiner maakt. Dit is vaak echter eenmalig een flinke investering, maar op de langere termijn is het goedkoper en duurzamer. Zie:
Tegen deze achtergrond hebben PvdD en PvdA de volgende vragen:
1) Is het college van plan om net als o.a de gemeente Nieuwegein gratis maandverband en tampons beschikbaar te stellen aan de Apeldoornse vrouwen en meisjes uit gezinnen die vallen onder de Regelrechtregelingen?
-Zo ja, hoe zie de uitvoering er hiervan uit en wanneer start deze?
-Zo nee, waarom is het college niet voornemens menstruatieproducten gratis beschikbaar te stellen aan minima?
2) Wordt de aanpak van menstruatiearmoede in het komende Armoedeplan van het college opgenomen? En zo ja, op welke wijze?
3) Gaat het college (ook in het kader van cleantech regio) ook duurzame menstruatieproducten zoals menstruatieslips, wasbaar maandverband en menstruatiecups promoten en beschikbaar stellen. Zo ja, hoe? Zo nee, waarom niet?
4) Wanneer mogen we het Armoedeplan verwachten?
5) Op welke wijze is er vanuit de gemeente aandacht voor de verspreiding van menstruatiematerialen in de dorpen?
Wij zien de antwoorden met belangstelling tegemoet.
UPDATE 7 oktober 2022:
De beantwoording van de vragen is binnen. Kortweg zegt het college dat de aanschaf van menstruatiemateriaal door vrouwen en meisjes zelf georganiseerd moet worden en dat ze dat zo nodig van hun Regelrecht-tegoed op de Stadspas kunnen aanschaffen. In de antwoorden wordt gesproken dat men de benodigde materialen ook kan aanschaffen van een extraatje van 75 euro (per huishouden) welke in de komende begroting beschikbaar wordt gesteld. Het is ons nog onduidelijk hoe deze tegemoetkoming eruit gaat zien en hoe men hier over kan beschikken. Daarover hebben we een aanvullende vraag gesteld in de behandeling van de begroting. Zodra we meer weten, brengen we u hiervan op de hoogte.