Transformatieagenda? Nooit van gehoord!

De gemeente Apeldoorn wil in een aantal jaren toegroeien naar een situatie waarin zijn inwoners zoveel mogelijk per stadsdeel en dorp, voorzieningen krijgen aangeboden. Aanbieders van voorzieningen krijgen duidelijke opdrachten en moeten nauw samenwerken uitgaande van de vraag naar ondersteuning in dat stadsdeel/dorp. Er is een nauwe afstemming met het stadsdeelgericht werken dat de gemeente wil doorvoeren. Hoe e.e.a. er precies uit gaat zien dat is nog een vraag, maar dit is wel de richting. De focus van de activiteiten ligt daarbij op de kwetsbare inwoners van Apeldoorn. Een focus – zo u kunt begrijpen, beste lezer – waarachter de PvdA zich volledig kan scharen.

Met de voorgenomen veranderingen wil de gemeente nog beter inspelen op de behoefte aan mogelijkheden tot het vergroten van zelfredzaamheid, opbouw van sociale netwerken en meedoen van inwoners in de stadsdelen en dorpen. De gemeente wil meerjarige contracten aanbieden, kunnen inspelen op actualiteiten, eigen initiatief van inwoners en ondernemerschap belonen en sturing op maatschappelijk resultaat verbeteren. Zij wil innovatie stimuleren door burgerinitiatieven meer ruim-te te geven en aanbieders meer te sturen op te behalen resultaten.

Besluitvorming
Om tot uitvoering van deze visie te komen stemde de gemeenteraad van Apeldoorn op 15 juni jl. in met de Transformatieagenda Algemene Voorzieningen WMO en Jeugd 2018-2020. De algemene voorzieningen WMO en Jeugd omvatten de basisinfrastructuur van zorg- en welzijnsvoorzieningen voor zover de gemeente die financiert en organiseert.

In de krant is er geen aandacht aan besteed, vandaar dat ik zelf in de pen ben geklommen om u nader te informeren. Want of u momenteel al of niet gebruik maakt van een voorziening die onder de WMO (Wet Maatschappelijke Ondersteuning) of Jeugdwet valt, voor iedere inwoner van de gemeen-te Apeldoorn is het belangrijk om te weten hoe de basisinfrastructuur voor deze voorzieningen in de komende jaren verandert, ofwel transformeert.

Om de richting waarin de algemene voorzieningen zich moeten ontwikkelen, handen en voeten te geven heeft de gemeente Apeldoorn een kaderstellend document opgesteld, de hierboven genoemde Transformatieagenda (verder: TA). Onderstaand zal ik ingaan op de inhoud van dit document. En ik vraag van u enige tijd voor het lezen, maar dan bent u ook weer op de hoogte. En mocht u nog vragen hebben, dan hoop ik dat u mij weet te vinden ([email protected] ).

Algemene voorzieningen
Het gaat hier dus om de zogenaamde algemene voorzieningen, voorzieningen waarvan elke inwoner van Apeldoorn gebruik kan maken. De algemene voorzieningen zijn opgedeeld in 7 functies:

1. ontmoeting en (niet arbeidsmatige) dagbesteding
2. arbeidsmatige dagbesteding,
3. inwonersondersteuning,
4. maatschappelijke opvang en ondersteuning voor mensen met psychische of psychosociale pro-blemen,
5. ondersteuning van vrijwilligers,
6. ondersteuning van mantelzorger en
7. talentplekken.

In de TA beschrijft de gemeente wat het van plan is met de 7 functies. Zo streeft het om een voor-beeld te geven met de functie ontmoeting en dagbesteding naar een verbetering van de herkenbaarheid van de ontmoetingsplekken en het aanbod, van de kwaliteit van de ondersteuning en be-zetting en naar meer flexibiliteit en naar een kwaliteitsslag. In de TA is onderscheid gemaakt tussen basisontmoetingsplekken, waarvan de gemeente de huisvestingslasten subsidieert, en flexibele ontmoetingsplekken waar het subsidiëren van activiteiten centraal staat en geen vergoeding van huis-vestingskosten plaatsvindt

Doorontwikkeling
De belangrijkste punten van transformatie zijn doorontwikkeling op:
1. stadsdeelgericht samenwerken,
2. flexibiliteit en ondernemerschap met ruimte voor burgerinitiatief, en
3. een heldere en eenvoudige financieringsstructuur.

Om bij dit laatste nog even stil te staan. De gemeente is al in 2014/2015 begonnen met het veranderen van de basisinfrastructuur. De financiering is destijds veranderd, i.p.v. organisaties is het taken gaan financieren. Voor 2018 bedraagt de financiering van deze taken in totaal € 20,5 miljoen. De TA zoekt naar een optimum tussen enerzijds het geven van langdurigere financiële zekerheid voor de basisinfrastructuur en anderzijds behoud van dynamiek met kort lopende financiële relaties.

Subsidieregeling
Nadere uitwerking van de TA gebeurt in een subsidieregeling. Het college stelt jaarlijks een dergelijke subsidieregeling vast en beschikt op basis hiervan over subsidieaanvragen. De gemeente moet uiterlijk 1 juli 2017 subsidieregels voor 2018 publiceren. Met de vaststelling van de TA op 15 juni jl. is dat gelukt.

Standpunt
De TA is een belangrijk document voor de komende drie jaar. Immers, in het najaar beslist het college over de betreffende subsidies. De PvdA vindt dat er in de TA een voldoende ambitieus en tegelijkertijd realistisch beeld wordt geschetst van waar we met zijn allen naartoe willen, welke ontwikkel-richting we willen inslaan. Voldoende, omdat we net zijn begonnen. We moeten niet teveel ineen willen. De PvdA is van mening dat organisaties die de taken op dit terrein uitvoeren vooral ook de gelegenheid krijgen organisch de samenwerking invulling te geven. De PvdA kan zich goed vinden in de geschetste ontwikkeling van de transformatie en de uitgangspunten voor de 7 functies.

Specifiek wijzen wij op de grenzen aan zelfredzaamheid. Wij zullen voor dit thema de komende tijd extra aandacht hebben. Duidelijk is ook, zo blijkt o.a. uit een recentelijk werkbezoek aan de voorziening voor arbeidsmatige dagbesteding aan de Ketelboetershoek, dat er meer aandacht moet zijn voor het vergroten van de bekendheid en vindbaarheid van algemene voorzieningen per stads-deel/dorp. (Dit is ook één van de adviezen van de VWI-adviesraad /adviesraad WMO).

De PvdA verwacht dat – mocht het belang van respijtzorg nog niet voldoende duidelijk zijn – dit in de komende jaren steeds duidelijker wordt. Respijtzorg is een volwaardige vorm van zorg, een noodzakelijke randvoorwaarde en zal een integraal onderdeel van de sociale infrastructuur moeten zijn die wij nu met z’n allen aan het ontwikkelen zijn. Een structuur die toekomstbestendig is en de zelfredzaamheid van mensen ondersteunt. De TA geeft hier aandacht aan, de ontwikkelopgave is meer zicht te krijgen op de behoefte aan respijtzorg en het aanbod hierop af te stemmen.

De TA is een dynamisch document waarover het gemeentebestuur voortdurend met betrokken partijen in gesprek zal zijn. De PvdA ondersteunt deze werkwijze: de doorontwikkeling zal – op basis van voortschrijdend inzicht – tot aanpassingen leiden. Plannen van een evaluatiemoment, begin 2019, is gezien de fase waarin de transformatie verkeert, zinvol.

Tenslotte
De PvdA is van mening dat de gemeente ook in gesprek moet blijven met de aanbieders van voorzieningen over de wijze waarop deze verantwoording afleggen over de besteding van de subsidies. Er zijn verantwoordingsformats opgesteld die de aanbieders die subsidie ontvangen tweemaal per jaar moeten invullen. Wij blijven in dit verband insteken op het terugdringen van de administratieve lastendruk.

Chris Schouten
Raadslid PvdA Apeldoorn