Column: Woord van het jaar

Het ontrechte proletariaat ondernam ooit zijn historische missie naar bevrijding uit de ketenen van het kapitalisme. Na de al dan niet gewelddadige eindrevolutie zou de nieuwe mens geboren worden, vrij van hebzucht en heerszucht. Immers alle productiemiddelen waren dan gemeenschappelijk. Aldus Marx, een beetje vereenvoudigd.

Er is veel bereikt. In ons deel van de wereld zijn de ketenen niet echt meer knellend. Dit in tegenstelling tot de positie van vrouwen in de Bengaalse textielindustrie. Ooit zongen we: de staat verdrukt, de wet is logen. Nu weten we dat wetten bevrijdend kunnen zijn, bevrijdend van het geweld van gewetenloze ondernemers, van dictaturen en anarchie. De ware vrijheid luistert naar de wetten, schreef de jonge dichter Perk al ruim een eeuw geleden. De wet bevrijdt ons van de angst voor honger, zorgt voor onderdak, voor toekomst via onderwijs.

De wet bevrijdt, de wet verplicht. Ik zag op t.v. die mevrouw die zei: ik hoef niet te werken, ik heb recht op een uitkering. Nee dus mevrouw. Zo was het begrip verzorgingsstaat niet bedoeld. Het was bedoeld voor mensen die buiten hun schuld geen werk hadden en dus geen inkomen. Maar het kan ons ook iets leren, namelijk dat het woord verzorgingsstaat verkeerd begrepen kan worden: er wordt wel voor je gezorgd.

Wie kan werken, moet werken. De teneur van Johan Kruithofs leer- en werktrajecten. De teneur ook van ons verkiezingsprogramma. En van het woord van het jaar: participatiesamenleving. Niet wat de SP ervan maakt: je redt jezelf maar. Wel wat we in ons programma schrijven: handen uit de mouwen.

Marten Ferwerda
Columnist